درحالی که محدودیت‌های ترافیکی، با هدف حل مشکلات ترافیکی و مسائل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی ناشی از آن، در شهرهای بزرگ اعمال می‌شود؛ اجرای این طرح در محدوده مرکزی شهر مشهد، به دلیل ایجاد محدودیت تردد در خیابان‌های منتهی به حرم مطهر، نه تنها به اهداف کلی دست نیافته که گلایه‌ها و انتقادهای زیادی را درپی داشته است.
این روزها نیز با آغاز سفرهای تابستانی و اوج حضور میلیونی زائران در مشهدالرضا، بحران آمد و شد در اطراف حرم مطهر رضوی بیشتر به چشم می‌خورد و شاهد سردرگمی مسافران تازه از راه رسیده، کاهش استقبال آن‌ها از اقامت در هتل‌ها و مهمانپذیرهای محدوده اجرای طرح، کاهش ماندگاری مسافران و مشکلاتی برای مجاوران و کسبه هستیم.
در این طرح تردد خودروها به جز ایام تعطیل و جمعه در محدوده مشخص شده فقط براساس یکسان بودن رقم آخر پلاک با روزهای زوج و فرد هفته، امکان‌پذیر می‌باشد و در غیراین صورت تردد در این محدوده ازساعت 7 صبح تا 22 ممنوع است.
یکی از زائران در این باره اظهار داشت: مشتاقان زیارت بارگاه حضرت رضا(ع) برای اینکه بتوانند از سفرشان بیشترین بهره معنوی را ببرند، باید مسیر دسترسی آسانی به حرم مطهر داشته باشند، اما متأسفانه هر ساله این دسترسی‌ها محدودتر می‌شود که شایسته این کلانشهر مذهبی نیست.
محمدرضا اسماعیلی به خبرنگار ما گفت: مدیران شهری پیش از اجرای طرح‌های اینچنینی باید مطالعات کارشناسی گسترده‌ای انجام داده و تمامی تبعات آن را شناسایی و نسبت به رفع مشکلات موجود اقدام کنند؛ اما به نظر می‌رسد طرح محدودیت ترافیکی اطراف حرم مطهر با وجود چند سالی که از اجرای آن می‌گذرد، همچنان مثل زمان آغاز اجرا طرحی خام و ناپخته و مشکل ساز باقی مانده است.
به باور وی، در این طرح نه تنها کار کارشناسی صورت نگرفته که مسئولان برای رهایی از مشکلاتی که متوجه وظایف و مأموریت‌های آن‌هاست، ساده‌ترین راه را انتخاب کرده‌اند؛ بدون توجه به مشکلاتی که برای زائران، کسبه و شهروندان به وجود آمده است.
یکی دیگر از زائران که به همراه خانواده‌اش با خودروی شخصی به مشهد آمده نیز با اشاره به مشکلاتی که به خاطرمحدودیت ترافیکی با آن روبه‌رو بوده است، گفت: لحظه ورود برای رفتن به هتلی که رزرو کرده بودم، مشکلات فراوانی داشتیم، چراکه پلیس اجازه ورود به حریم حرم مطهر را نمی‌داد و التماس من هم فایده‌ای نداشت.
علی محمدی با بیان اینکه ساعت‌ها برای رسیدن به مشهد رانندگی کردم، افزود: پس از رسیدن به مشهد و ممانعت پلیس از ورودم به محدوده طرح، در خیابان‌ها سرگردان شدم و نمی‌دانستم باید به چه کسی مراجعه کنم تا مشکل ما را حل کند و با وجود پدر و مادر سالخورده و نوزادی که به همراه داشتیم و نیز پر بودن معدود پارکینگ‌های محدوده، این وضع برایمان تحمل‌ناپذیر شده بود.
وی تأکید کرد: اگر سال‌های آینده هم وضع به‌همین صورت باشد، دیگر به مشهد نخواهم آمد، چون مدیران شهر مشهد تصمیم‌هایشان در جهت رفاه زائران نیست و به پیامدهای این تصمیم‌ها توجهی ندارند.
یکی دیگر از زائران هم با گلایه شدید از اجرای طرح زوج و فرد در هسته مرکزی مشهد به خبرنگار ما گفت: در اینکه اجرای این طرح بسیاری از مشکلات ترافیکی اطراف حرم مطهر را برطرف کرده، شکی نیست، اما باید به این نکته مهم نیز توجه داشت که زائران و مسافران سختی‌های فراوانی را به خاطر اجرای این طرح متحمل می‌شوند، به حدی که کمتر رغبت می‌کنند سال‌های بعد به مشهد سفر کرده و یا مدت زیادی در این شهر بمانند.
رضا توسلی به مشکلات اولین دقایق ورودش به مشهد اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه بیشتر زائران با خودروی شخصی مسافرت می‌کنند و ضرورت دارد پیش از پارک خودرو وسایل داخل آن را به محل اقامتشان انتقال دهند، باید محل مناسبی در مرز ورود به محدوده طرح، برای اجرای این کار درنظر گرفته می‌شد. ضمن آنکه چنانچه مسافران در روز نامناسب وارد مشهد شوند، برای یافتن پارکینگی نزدیک محل اقامت، با مشکلات فراوانی روبه‌رو خواهند بود و باید ساعت‌ها در خیابان‌های شلوغ شهر سرگردان باشند.
او پیشنهاد کرد که در ایام پیک مسافر، از ورود خودروهای مشهدی به داخل محدوده جلوگیری شود و در عوض به خودروهای زائران و مسافران، بدون توجه به زوج یا فرد بودن پلاکشان، این اجازه را بدهند و یا اینکه مسافران حداقل برای روز اول مجاز به ورود به محدوده طرح باشند.
در همین حال برخی کسبه و شهروندان ساکن در هسته مرکزی شهر نیز با اجرای این طرح، بدون اختصاص یافتن سهمیه تردد برای اهالی، مخالف هستند و می‌گو
یند: هیچ تسهیلاتی برای تردد خودروهای اهالی در نظر گرفته نشده و استفاده روزانه از ناوگان حمل و نقل عمومی هم برایشان گران تمام شده و یا با کاستی‌ها و مشکلات نفسگیر همراه است. ضمن آنکه ظرفیت اندک پارکینگ‌های رینگ بیرونی محدوده اجرای طرح بویژه در ایام پیک مسافر به هیچ وجه پاسخگو نیست.
مالکان هتل‌ها و واحدهای اقامتی مشهد هم می‌گویند: با توجه به کاهش ماندگاری زائران به خاطر اجرای طرح محدودیت ترافیکی بسیار متضرر شده‌اند و بخش قابل توجهی از ظرفیت تخت‌های آن‌ها حتی در ایام اوج حضور زائران و مسافران، خالی است.
بیشتر فروشندگان زعفران و دیگر سوغات مشهد که در محدوده خیابان‌های منتهی به حرم مطهر کاسبی می‌کنند هم معتقدند: از وقتی محدودیت تردد ایجاد شده، مراکز اقامتی این محدوده دچار مشکل و به همان نسبت کار آن‌ها نیز کساد شده است، چراکه زائران مدت زمان کمتری در مشهد اقامت می‌کنند.
* چاره دیگری نداریم!
این درحالی است که مدیران شهری همواره براین سخن پافشاری کرده‌اند که «چاره‌ای جز اجرای این طرح نداریم.»
آن‌ها می‌گویند: به دلیل افزایش بیش از حد خودرو در مشهد که در ایام حضور زائران، چند برابر می‌شود و گنجایش محدود خیابان‌های شهر، در این ایام، تمام راه‌های منتهی به حرم مطهر قفل می‌شود و چاره‌ای جز برقراری محدودیت ترافیکی نیست.
گفته می‌شود: مرکز شهر مشهد و خیابان‌های اطراف حرم، گنجایش 70 تا 80 هزار خودرو را دارد، در حالی که روزانه فقط 80 هزار خودروی زائران در این محدوده در حال تردد است.
از سوی دیگر آن‌ها نگرانی از کاهش ماندگاری زائران در مشهد را به خاطر اجرای این طرح بی‌مورد می‌دانند و می‌گویند: طبق نظرسنجی‌هایی که سال‌های گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی و شهرداری مشهد صورت گرفته، آمار افرادی که از اجرای این طرح رضایت داشتند به مراتب بیشتر از افراد ناراضی بوده است.
درعین حال آنچه مسلم است اینکه، یکی از الزام‌های اساسی اعمال محدودیت ترافیکی، وجود پارکینگ کافی و مناسب برای توقف خودروها در ورودی‌های محدوده طرح و توسعه حمل و نقل عمومی است، درحالی که در هیچ یک از ورودی‌های طرح، پارکینگ درست و حسابی وجود ندارد.
حمل و نقل عمومی نتوانسته نیاز مسافران را در این محدوده برآورده سازد و اجرای این طرح هزینه‌های فراوانی را به سکنه و کسبه محل وارد کرده است.
با این اوصاف وظیفه اصلی مدیران و برنامه‌ریزان شهری است که برای ادامه اجرای این طرح با مطالعات دقیق و کارشناسی و بهره‌گیری از تجارب سالیان گذشته، مشکلات و کاستی‌های این طرح را برطرف سازند.
نظر شما